بایدن یا ترامپ؟ مساله این است!
روز انتخابات فرا رسید. حالا همه نگاهها به صندوقهای رای دوخته شده تا مشخص شود چهل و ششمین رییس جمهوری آمریکا چه کسی است، اما این بار ظاهرا کار به همین سادگیها نیست و ممکن است انتظارها چندین روز به طول بکشد.
تکلیف غالب ایالتهای آمریکا روشن است؛ آنها قطعا یا به ترامپ رای میدهند یا بایدن، اما در این میان چند ایالت هستند که سرنوشتسازی میکنند: فلوریدا، پنسیلوانیا، میشیگان، کارولینای شمالی، ویسکانسین، آریزونا و … .
دونالد ترامپ جمهوریخواه و جو بایدن دموکرات هم روزهای پایانی منتهی به سوم نوامبر را روی همین ایالتهای سرنوشتساز تمرکز داشتهاند؛ ایالتهایی که آرای “الکترال کالج” آنها برای پیروزی دو رقیب تعیینکننده است.
در ایالات متحده، نامزد ریاست جمهوری با اکثریت آرایی که در روز انتخابات به دست میآورد، پیروز نمیشود بلکه این آرای الکترال هستند که رییس جمهور را تعیین میکنند و هر نامزدی که دستکم ۲۷۰ الکترال کالج از مجموع ۵۳۸ رای الکترال را به دست آورد، رییس جمهور خواهد بود.
در واقع انتخابات ریاستجمهوری در ایالات متحده آمریکا به صورت دو مرحلهای انجام میشود. مردم در روز انتخابات گرچه نام نامزدهای ریاستجمهوری را در برگههای اخذ رأی مینویسند، اما در عمل مجمع گزینندگان (الکترال کالج) یا انتخابکنندگان به طور مستقیم، رئیسجمهوری و معاون او را انتخاب میکنند.
به این معنی که رأیدهندگان هر ایالت، انتخابکنندگان رئیسجمهوری را انتخاب میکنند و آنها بعداً رئیسجمهور را تعیین میکنند. در موارد بسیار نادر این امکان وجود دارد که رأیدهندگان در برگه اخذ رأی به نامزدی رای بدهند، اما انتخابکنندگان آنها، شخص دیگری را رئیسجمهور کنند. انتخابکنندگان هیچ اجباری ندارند که به نامزد ترجیحی در ایالتهایشان رای بدهند.
هر ایالت نیز براساس جمعیتش دارای تعداد مشخصی رای الکترال است که هر یک از دو نامزد میتوانند با پیروزی نسبی در هر ایالتی، تمام آرای الکترال آن ایالت را از آن خود کنند. البته اینجا یک مشکل بزرگ وجود دارد و آن این است که نسبت جمعیت هر ایالت با تعداد آرای الکترال آن متناسب نیست، به این معنی که ایالت کالیفرنیا با جمعیت حدود ۴۰ میلیون نفر (در سال ۲۰۲۰) دارای ۵۵ رای الکترال است (حدودا به ازای هر ۷۳۰ هزار نفر یک رای الکترال) اما ایالتی همچون وایومینگ با جمعیت تقریبی ۵۸۰ هزار نفر سه رای الکترال دارد (حدودا به ازای هر ۱۹۳ هزار نفر یک رای الکترال).
این دو موضوع یعنی اینکه یک نامزد با پیروزی فرضی ۵۱ درصد آرای مردمی در مقابل ۴۹ درصد آرای رقیبش، تمام آرای الکترال آن ایالت را از آن خود میکند و نیز رعایت نشدن تناسب جمعیتی در اختصاص آرای الکترال به ایالتها باعث شده تا رایگیری الکترال دارای یک عیب بزرگ باشد و آن این است که به دست آوردن رای اکثریت در انتخابات الزاما به معنی پیروزی نهایی نیست و این جمعیت اقلیت (الکترال کالج هر ایالت) هستند که تصمیم نهایی را برای اکثریت میگیرند؛ امری که موجب میشود تا به سختی گفت کاخ سفید نماینده اراده مردم آمریکاست. پنج مرتبه در سالهای ۱۸۲۴، ۱۸۷۶، ۱۸۸۸، ۲۰۰۰ و ۲۰۱۶ برنده بیشترین آرای مردمی با پیروز نهایی انتخابات متفاوت بوده است.
آخرین مرتبه در سال ۲۰۱۶ چنین اتفاقی افتاد که با وجود آن که بیشتر رایدهندگان به هیلاری کلینتون، نامزد دموکراتها رأی دادند و او سه میلیون رای بیشتری نسبت به دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواهان کسب کرد، اما این دونالد ترامپ بود که با کسب اکثریت آرای الکترال پیروز انتخابات شد.
الکترال کالج از ۵۳۸ انتخابکننده تشکیل شده است. تعداد انتخابکننده هر ایالت با تعداد اعضا در هیات کنگره آن ایالت برابر است. در حال حاضر، تعداد کالج الکترال ۵۳۵ انتخابکننده، به علاوه ۳ هیات از شهر واشنگتن دی.سی است. هر ایالت به نسبت جمعیتش تعداد مشخصی رای در کالج الکترال دارد. در همه ایالات بجز دو مورد، فردی که بیشترین رای را کسب کند، کل آرای ایالت در الکترال کالج را هم به خود اختصاص میدهد.
در حال حاضر، بیشترین الکترال کالج به کالیفرنیا با ۵۵ رای تعلق دارد و پس از آن تگزاس با ۳۸ رای قرار میگیرد. ۸ ایالت نیز به همراه واشنگتن دی.سی تنها دارای ۳ رای الکترال هستند. فلوریدا و نیویورک هم با ۲۹ رای در جایگاه سوم قرار دارند.
به دلیل آنکه ساختار الکترال کالج بر پایه سطح جمعیت ایالتی و نمایندگی در کنگره است، برخی رایدهندگان یک حق رای در اختیار دارند که نسبت به حق رای دیگران از اهمیت بیشتری برخوردار است. برای نمونه میتوان به همان مثال بالا و ایالات وایومینگ و کالیفرنیا اشاره کرد.
به این ترتیب گرچه کالیفرنیا میلیونها نفر جمعیت بیشتری از وایومینگ دارد، قدرت یک رایدهنده کالیفرنیایی ۳۰ درصد کمتر از شهروندان وایومینگ است. این عیب بدین معناست که اگر شما در یک منطقه روستایی زندگی کنید، ممکن است رای شما برای تعیین اینکه چه کسی در نهایت رئیسجمهوری آمریکا میشود، بیشتر تعیینکننده باشد.
طبقهبندی ایالات آمریکا بر اساس جمعیت
در همین حال دلایل ایجاد الکترال کالج هم دیگر مرتبط نیست و ممکن است دیگر نتواند هدف مورد نظرش را محقق کند. بنیانگذاران این سبک بر این باور بودند که چنین ساختاری اجازه نخواهد داد تا قوه مجریه به دست شخصی بیفتد که صلاحیتهای ضروری برای خدمت به آمریکاییها را در اختیار ندارد. منتقدان این سیستم اما میگویند، انتخاب رونالد ریگان و دونالد ترامپ شواهدی بر این استدلال هستند که این تاثیر دیگر در سیاست آمریکا وجود ندارد.
از سوی دیگر تعداد انتخابکنندگانی که هر ایالت دریافت میکند، بر پایه آخرین سرشماری دولت آمریکاست. این بدین معناست که انتخاباتها در یک بازه ۱۰ ساله بر پایه این اطلاعات قرار دارند.
این اشکال باعث میشود تا آمار سال ۲۰۱۰ برای سه انتخابات ریاست جمهوری معتبر باشد، اما سرشماری ۲۰۲۰ تنها برای دو انتخابات معتبر خواهد بود. سرشماری هر ۱۰ سال یک بار انجام میشود و چون آمریکاییها بیش از هر گروه دیگری از مردم جابجا میشوند، این دادهها که به منظور تولید اطلاعات نمایندگی گردآوری میشوند، ممکن است در کمتر از یک سال پس از جمعآوری، دیگر کارآمد نباشند. انتخابات سوم نوامبر ۲۰۲۰ هم بر اساس اطلاعات سرشماری سال ۲۰۱۰ برگزار میشود اما چنانچه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا صرفا با استناد به آرای مردمی میبود، این جابجاییها دیگر نقشی در تعیین اینکه چه کسی به کاخ سفید راه پیدا میکند، نمیداشت.
در ذیل نام هر ایالت، جمعیتش بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۰ و تعداد آرای الکترالش آمده است:
نام ایالت | جمعیت | تعداد رای الکترال |
کالیفرنیا | ۳۷,۳۲۰,۹۰۰ | ۵۵ |
تگزاس | ۲۵,۲۴۲,۷۰۰ | ۳۸ |
فلوریدا | ۱۸,۸۴۵,۸۰۰ | ۲۹ |
نیویورک | ۱۹,۴۰۰,۱۰۰ | ۲۹ |
ایلینوی | ۱۲,۸۴۰,۸۰۰ | ۲۰ |
پنسیلوانیا | ۱۲,۷۱۱,۲۰۰ | ۲۰ |
اوهایو | ۱۱,۵۳۹,۳۰۰ | ۱۸ |
جورجیا | ۹,۷۱۱,۸۱۰ | ۱۶ |
میشیگان | ۹,۸۷۷,۵۴۰ | ۱۶ |
کارولینای شمالی | ۹,۵۷۴,۲۹۰ | ۱۵ |
نیوجرسی | ۸,۷۹۹,۶۲۰ | ۱۴ |
ویرجینیا | ۸,۰۲۳,۶۸۰ | ۱۳ |
ایالت واشنگتن | ۶,۷۴۲,۹۰۰ | ۱۲ |
آریزونا | ۶,۴۰۷,۷۷۰ | ۱۱ |
ایندیانا | ۶,۴۹۰,۴۴۰ | ۱۱ |
ماساچوست | ۶,۵۶۶,۴۳۰ | ۱۱ |
تنسی | ۶,۳۵۵,۳۰۰ | ۱۱ |
مریلند | ۵,۷۸۸,۶۴۰ | ۱۰ |
مینهسوتا | ۵,۳۱۰,۸۴۰ | ۱۰ |
میسوری | ۵,۹۹۵,۹۸۰ | ۱۰ |
ویسکانسین | ۵,۶۹۰,۴۸۰ | ۱۰ |
آلاباما | ۴,۷۸۵,۴۵۰ | ۹ |
کلورادو | ۵,۰۴۸,۲۸۰ | ۹ |
کارولینای جنوبی | ۴,۶۳۵,۶۶۰ | ۹ |
کنتاکی | ۴,۳۴۸,۲۰۰ | ۸ |
لوئیزیانا | ۴,۵۴۴,۵۳۰ | ۸ |
کنتیکت | ۳,۵۷۹,۱۲۰ | ۷ |
اوکلاهاما | ۳,۷۵۹,۶۳۰ | ۷ |
اورگان | ۳,۸۳۷,۵۳۰ | ۷ |
آرکانزاس | ۲,۹۲۱,۹۸۰ | ۶ |
آیووا | ۳,۰۵۰,۷۷۰ | ۶ |
کانزاس | ۲,۸۵۸,۲۱۰ | ۶ |
میسیسیپی | ۲,۹۷۰,۵۴۰ | ۶ |
نوادا | ۲,۷۰۲,۴۶۰ | ۶ |
یوتا | ۲,۷۷۵,۳۳۰ | ۶ |
نبراسکا | ۱,۸۲۹,۵۴۰ | ۵ |
نیومکزیکو | ۲,۰۶۴,۵۹۰ | ۵ |
ویرجینیای غربی | ۱,۸۵۴,۲۱۰ | ۵ |
هاوایی | ۱,۳۶۳,۹۶۰ | ۴ |
آیداهو | ۱,۵۷۰,۷۷۰ | ۴ |
مین | ۱,۳۲۷,۶۳۰ | ۴ |
نیوهمپشایر | ۱,۳۱۶,۷۸۰ | ۴ |
رودآیلند | ۱,۰۵۳,۹۴۰ | ۴ |
آلاسکا | ۷۱۳,۹۰۶ | ۳ |
دلاور | ۸۹۹,۵۹۵ | ۳ |
مونتانا | ۹۹۰,۷۲۲ | ۳ |
داکوتای شمالی | ۶۷۴,۷۱۰ | ۳ |
داکوتای جنوبی | ۸۱۶,۱۶۵ | ۳ |
ورمونت | ۶۲۵,۸۸۰ | ۳ |
وایومینگ | ۵۶۴,۴۸۳ | ۳ |
*واشنگتن دی.سی | ۶۰۵,۰۸۵ | ۳ |
مجموع الکترال کالجها | ۵۳۸= |
از دیگر معایب آرای الکترال این است که ایالتهای خاصی همواره نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را تعیین میکنند. هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ، ۹۰ درصد از توقفهای کمپین خودشان را در جریان انتخابات ۲۰۱۶ تنها در ۱۱ ایالت داشتند. تقریبا ۷۰ درصد آن تحولات تنها در چهار ایالت اوهایو، پنسیلوانیا، کارولینای شمالی و فلوریدا به وقوع پیوست.
ساختار الکترال کالج همچنین نامزدها را از حضور در ایالتهایی که معمولا رای آنها به حزب طرف مقابل میرسد، دلسرد میکند. البته استثناهای چشمگیری هم دیده شده است، مثل رقابت ۱۹۷۲ نیکسون که او ۵۲۰ رای الکترال را در مقابل ۱۶ رای مکگاورن به دست آورد. چنین ایرادی بدین معناست که برخی جوامع فرصت گفتوگو با نامزدهای کاخ سفید درباره مسائل مرتبط خودشان را پیدا نمیکنند.
در همین حال در انتخابات امسال، پیش از سوم نوامبر میلیونها تن از مردم آمریکا دل نگران از ابتلا به کووید-۱۹، از طریق پستی و حضور پیش از موعد در پای صندوقهای رای در انتخابات شرکت کردهاند و به اعتقاد کارشناسان انتخاباتی، این احتمالا بدین معناست که نتایج ممکن است در شب انتخابات مشخص نشده و چند روز یا شاید چند هفته زمان ببرد.
در انتخابات امسال حدود ۲۲۰ میلیون نفر واجد شرایط رای دادن هستند.